Sommige mensen krijgen er elke vakantie mee te maken andere nooit in hun leven, maar een ding is zeker, kwallenbeten zijn vervelend en kunnen nare huidreacties veroorzaken. Maar wat is een kwallenbeet eigenlijk? Kwallen behoren tot de groep van de neteldieren en zijn te vinden in de zee. Wanneer een kwal een mens bijt, is dit eigenlijk helemaal geen beet maar eerder een steek of prik. De tentakels van de kwal bevatten netelcellen die het inspuit in de huid. Deze netelcellen bevatten gifstoffen die irritatie en pijn kunnen veroorzaken. Afhankelijk van de soort kwal en de individuele reactie van de persoon, kan de pijn en huidreactie verschillen. Wel is het belangrijk om goed na te gaan, welke soort kwal je ‘gebeten’ heeft. Sommige kwallen zijn namelijk extreem giftig en kunnen ernstige schade veroorzaken. Heb je dus het vermoeden dat je kwallenbeet voor ernstige reacties zorgt, zoek dan altijd medische hulp.
Wat zijn de symptomen van een kwallenbeet?
Zoals hierboven uitgelegd, kunnen de symptomen van een kwallenbeet verschillen afhankelijk van de soort kwal en je lichamelijke reactie. Maar doorgaans zijn er bepaalde symtomen die in meer of mindere mate van toepassing zijn. Hieronder lees je ze alle 5.
- Roodheid en zwelling: Direct na de beet kan de huid rond de beet rood worden en opzwellen. Dit kan een reactie zijn op de gifstoffen die door de kwal zijn vrijgegeven.
- Jeuk en branderigheid: Een kwallenbeet kan intense jeuk en een branderig gevoel veroorzaken op de getroffen huid. Dit kan erg ongemakkelijk zijn en kan variëren in intensiteit.
- Huiduitslag en blaren: Sommige mensen kunnen een huiduitslag ontwikkelen na een kwallenbeet, die kan verschijnen als kleine rode bultjes of blaren op de huid. Dit kan gepaard gaan met jeuk en ongemak.
- Pijn: Kwallenbeten kunnen behoorlijk pijnlijk zijn, vooral als ze veroorzaakt worden door kwallensoorten met giftige tentakels. De pijn kan variëren van mild tot ernstig, afhankelijk van de ernst van de beet.
- Systemische reacties: In sommige gevallen kunnen kwallenbeten leiden tot systemische reacties in het lichaam. Dit kan duizeligheid, misselijkheid, braken, spierkrampen en moeite met ademhalen omvatten. Ernstige systemische reacties vereisen onmiddellijke medische hulp.
Wat te doen bij een kwallenbeet?
Er zijn een paar stappen die je kan volgen nadat je bent gebeten door een kwal. Hieronder volgen de 4 stappen:
Stap 1. Verwijder de netelcellen, die het gif bij zich dragen, van de huid. Dit kan je doen door heel voorzichtig met de achterkant van een mes, of een ander plat object, over de huid te schrapen.
Stap 2. Wrijf of krab de huid niet, dit kan de klachten verergeren.
Stap 3. Spoel de huid af met zeewater. LET OP! Gebruik geen zoet water of kraanwater omdat dit de netelcellen kan activeren en de verspreiding van gif kan bevorderen.
Stap 4. Gebruik een hot- of coldpack op de huid. Indien mogelijk, breng wat azijn op de huid aan om het gif te neutraliseren.
Stap 5. Nadat de initiële reactie voorbij is, kan je mentholgel gebruiken om de branderige huid te verkoelen en kalmeren.
Let op! Blijven je ernstige aanhoudende klachten hebben, schakel dan medische hulp in.
Plassen over een kwallenbeet: feit of fabel.
We hebben er vast allemaal wel eens van gehoord, “Je moet over een kwallenbeet heen plassen”. Maar is deze theorie een feit of fabel? Wij hebben het antwoord!
Hoewel er misschien enige logica zit in de theorie van het over een kwallenbeet heen plassen, is er geen wetenschappelijke onderbouwing die aangeeft dat plas, of urine, de symptomen kan verlichten. Wel wordt het aangeraden om azijn, zuur, aan te brengen op de huid. Dit zou het gif van de netelcellen neutraliseren. Het is daarom niet zo gek dat de fabel van het ‘plassen over een kwallenbeet’ is ontstaan. Immers zitten er in urine ook zuren, in de vorm van afbraakstoffen die vrijkomen bij de stofwisseling, die wellicht hetzelfde effect hebben. En laten we nou net iets vaker moeten plassen dan dat we snel een fles azijn ter hand hebben. Toch is het zo dat er in urine ook andere stoffen zitten, die ook weer voor een andere huidreactie kunnen zorgen. Dus laat het plassen over een kwallenbeet maar achterwege, en volg de stappen hierboven over “wat te doen bij een kwallenbeet”.
